Netwerk Eeuwig Moes

Eeuwige Moes, ook wel splijtkool, splijtmoes of stekkool genoemd, is een type kool (Brassica oleracea var ramosa) dat sinds lange tijd in Limburg wordt geteeld. Vermoedelijk is dit type kool al door de Romeinen naar onze streken gebracht. Vroeger werd eeuwige moes vooral gebruikt als eerste voorjaarsgroente en als voedergewas. Momenteel wordt het gewas minder gebruikt, vanwege een verbeterd aanbod aan groenten en voedergewassen. De naam eeuwige moes refereert aan de manier van vermeerdering, waarbij de bladeren van de plant als stekken worden gebruikt en zodoende leidt tot een eeuwig durende vermeerdering. Als netwerk associeren wij ons met dit gewas: een gewas met een lange historie dat ook in deze tijd behouden moet blijven!

Deelnemers

Netwerk Eeuwig Moes bestaat uit initiatieven die zich inzetten voor het behoud en gebruik van oude, vaak vergeten, akkerbouw- en groentegewassen en -rassen. Het initiatief wordt gedragen door beheerders van historische- en landgoedtuinen maar ook heem- en, stadstuinen, groentenkwekers, musea en andere belangstellenden. Initiatieven die oude groenten wil telen kunnen toetreden tot het Netwerk Eeuwig Moes. Het netwerk groeit gestaag en bestaat inmiddels (januari 2013) uit zo'n 70 leden afkomstig uit heel Nederland.

Context

Om de zaden ter beschikking te stellen aan initiatieven die hart hebben voor historische gewassen en rassen is het van belang dat er voldoende zaad beschikbaar is. Het vermeerderen van zoveel mogelijk oude rassen van akkerbouw- en groentegewassen is daarom van groot belang en dient zo breed mogelijk gedragen en uitgedragen te worden. Het netwerk Eeuwig Moes is aangesloten bij de Stichting De Oerakker dat een overkoepelende organisatie wil zijn voor alle Nederlandse initiatieven die zich bezighouden met het instandhouden van oude land- en tuinbouwgewassen en een platform wil bieden om de krachten te bundelen om te voorkomen dat de diversiteit op onze akkers en gaarden verloren gaat.

Doelstelling

Het in stand houden en het telen van oude rassen van akkerbouw- en groentegewassen is voor de Eeuwig Moes deelnemers het voornaamste doel. In Nederland heeft Ruurd Walrecht in 40 jaar een grote collectie van deze gewassen opgebouwd. Dit is voor ons de basis maar niet beperkend. Wij geven bij het in stand houden en telen van deze gewassen prioriteit aan rassen die ooit in Nederland geteeld zijn. Het in stand houden van zoveel mogelijk van de voornoemde categorieën vinden wij belangrijk vanwege:

  • de genetische variatie; de erosie aan biodiversiteit willen wij hiermee tegen gaan.
  • de cultuurhistorische waarde; oude gewassen hebben zich via streekrassen aangepast aan de lokale omstandigheden en vertegenwoordigen een rijke historie.
  • de culinaire mogelijkheden; veel oude gewassen bieden onverwachte mogelijkheden voor de moderne keuken.

Visie

De ontwikkelingen in de land- en tuinbouw brengen steeds meer efficiëntie en kostenreductie met zich mee dat vaak eenvormigheid aan gewassen en rassen tot gevolg heeft. Dit is jammer vanwege de teloorgang van cultuurhistorie en het verlies van diversiteit. Wij willen het publiek dit levend biocultureel erfgoed laten zien en kennis laten maken met de rijkdom aan soorten, vormen en smaken. Onze mogelijkheden liggen vooral op het gebied van het in cultuur houden, het vermeerderen en de publieksvoorlichting over deze oude rassen. Iedere deelnemer draagt hier op zijn eigen manier en mogelijkheden aan bij. Samen willen we werken aan de instandhouding van zoveel mogelijk diversiteit aan oude gewassen en rassen en samen willen we activiteiten ontwikkelen en ondersteunen om dit realiseren.